Herpes zoster làm viêm dây thần kinh cảm giác, ảnh hưởng tới lớp thượng bì của da, và đôi khi là sừng sau và trước của chất xám, màng não, và rễ thần kinh ở lưng. Herpes zoster thường xuất hiện ở bệnh nhân cao tuổi và bệnh nhân nhiễm HIV và nghiêm trọng hơn ở những bệnh nhân suy giảm miễn dịch do tình trạng miễn dịch qua trung gian tế bào ở những bệnh nhân này giảm.

1. Triệu chứng:

     Đau nhói, dị cảm, hoặc các cơn đau khác phát triển ở vùng này, tiếp theo sau đó là từ 2 đến 3 ngày do phát ban, thường là ban phỏng nước trên nền dát đỏ. vị trí này thường là một hoặc nhiều lớp thượng bì liền kề ở vùng mặt, ngực hoặc thắt lưng, mặc dù một vài vết thương ở vệ tinh cũng có thể xuất hiện. Các vết thương thường khu trú 1 phía Vị trí này thường tăng cảm giác và có thể đau nhiều hơn. Các vết thương thường tiếp tục hình thành trong khoảng từ 3 đến 5 ngày.

  Biểu hiện của Herpes Zoster ở vùng miệng. Thường chỉ ở một bên, không vượt qua đường giữa

      Đau dây thần kinh sau Zona

     Ít hơn 4% bệnh nhân bị chứng herpes zoster gặp một đợt dịch khác. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân, đặc biệt là người cao tuổi, có đau dai dẳng hoặc tái phát trong việc phân phối liên quan (đau dây thần kinh sau Zona), có thể kéo dài hàng tháng hoặc hàng năm hoặc cả đời

     Đau nhức dây thần kinh sau Zona có thể đột ngột, đau liên tục hoặc gián đoạn và có thể làm người bệnh mệt mỏi.

2. Chuẩn đoán:

     Herpes zoster được nghi ngờ ở những bệnh nhân có phát ban đặc trưng và đôi khi ngay cả trước khi phát ban xuất hiện nếu bệnh nhân có đau điển hình trong da Chẩn đoán thường dựa trên phát ban bệnh lý.

     Nếu chẩn đoán là không tương đồng, việc phát hiện tế bào khổng lồ đa nhân với xét nghiệm Tzanck có thể xác nhận nhiễm trùng, nhưng xét nghiệm Tzanck dương tính với herpes simplex hoặc herpes Zona Vi rút herpes simplex (HSV) có thể gây ra những tổn thương gần như giống nhau, nhưng không giống như herpes zoster, HSV có xu hướng tái phát và không ở trên da. Virus có thể được phân biệt bằng xét nghiệm nuôi cấy hoặc PCR. Phát hiện kháng nguyên từ một mẫu sinh thiết có thể hữu ích.

3. Điêu trị:

     Điều trị triệu chứng
     Thuốc kháng virus (acyclovir, famciclovir, valacyclovir), đặc hiệu đối với bệnh nhân suy giảm miễn dịch
     Gạc ướt sẽ làm dễ chịu, nhưng thuốc giảm đau toàn thân thường cần thiết.Điều trị bằng thuốc kháng vi rút đường uống làm giảm mức độ nghiêm trọng và thời gian phát ban cấp tính và tỷ lệ biến chứng nghiêm trọng ở bệnh nhân suy giảm miễn dịch; nó có thể làm giảm tần số xuất hiện của đau dây thần kinh sau Zona

     Điều trị herpes zoster nên bắt đầu càng sớm càng tốt, lý tưởng là trong giai đoạn này, và có thể sẽ không có hiệu quả nếu > 72 giờ sau khi các thương tổn da xuất hiện. Famciclovir 500 mg / ngày trong 7 ngày và valacyclovir 1 g / ngày trong 7 ngày có khả năng tác dụng tốt hơn khi dùng thuốc uống so với acyclovir, và do đó đối với herpes zoster, thường là dùng acyclovir 800 mg 5 lần / ngày trong 7 đến 10 ngày . Corticosteroid không làm giảm tần số xuất hiện của đau dây thần kinh sau Zona

     Đối với những bệnh nhân suy giảm miễn dịch nhẹ hơn, dùng famciclovir, valacyclovir hoặc acyclovir (xem ở trên) là một lựa chọn hợp lý; famciclovir và valacyclovir được ưa thích hơn. Đối với bệnh nhân suy giảm miễn dịch nặng, acyclovir được khuyến cáo ở liều từ 10 đến 15mg/kg IV, 8 giờ trong 10 đến 14 ngày đối với người lớn và 10 đến 20 mg / kg IV, 8 giờ trong 7 ngày đối với trẻ < 12 tuổi.Quản lý các triệu chứng đau dây thần kinh sau Zona

     Quản lý các triệu chứng đau dây thần kinh sau Zona là đặc biệt khó khăn. Các phương pháp điều trị bao gồm gabapentin, thuốc chống trầm cảm tuần hoàn, và capsaicin tại chỗ hoặc thuốc mỡ lidocaine. Thuốc giảm đau opioid có thể là cần thiết. methylprednisolone nội tủy có thể có lợi.

     Một nghiên cứu gần đây cho thấy tiêm toàn bộ vùng bị ảnh hưởng với độc tố botulinum A (40 mũi tiêm trong một mẫu bàn cờ) có thể làm giảm đau.

Nguồn:

- MSD Manual

Color Atlas of Oral and Maxillofacial Diseases